Będąc rodzicami budujemy majątek często z myślą o naszych dzieciach. Chcemy im zapewnić godny start w dorosłe życie oraz zadbać o ich przyszłość. Robimy to, budując własne dobra bo wiemy, że po naszej śmierci to one będą po nas dziedziczyć. Tak stanowi polskie prawo. Nie zawsze jednak bezpośrednie dziedziczenie przez dzieci będzie dobrym rozwiązaniem. Szczególnie, jeśli to dzieci niepełnoletnie stają się współwłaścicielami majątków po śmierci jednego z rodziców.
Jakie problemy mogą nas spotkać?
Gdy właścicielem majątku po śmierci jednego z rodziców staje się dziecko wraz z drugim rodzicem, mogą pojawić się znaczne problemy. Przepisy Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego znacznie ograniczają możliwość zarządzania majątkiem dziecka.
Kiedy dziecko staje się właścicielem nieruchomości, udziałów w spółce lub kiedy konieczne jest zarządzanie jego majątkiem powyżej tzw. czynności przekraczających granicę zwykłego zarządu, konieczna jest zgoda sądu rodzinnego. Sąd określa także, w jaki sposób możemy zarządzać majątkiem dziecka. Może np. nakazać założenie lokaty z odziedziczonej gotówki.
Wyobraźmy sobie, że rodzic wraz z niepełnoletnim dzieckiem stają się współwłaścicielami domu. Chcąc zmniejszyć koszty życia po śmierci partnera, zapada decyzja o sprzedaży nieruchomości i kupnie małego mieszkania. I tu pojawia się problem. Sprzedaż domu z prawnego punktu widzenia jest uszczupleniem majątku dziecka a sąd rodzinny na taką czynność najprawdopodobniej nie wyrazi zgody.
Jak ułatwić zarządzanie majątkiem dzieci?
Najprostszym rozwiązaniem jest zapobiegnięcie dziedziczeniu ustawowemu. Robi się to w testamencie powołując do całości spadku drugiego małżonka. Dzięki temu, mamy pewność, że w razie naszej śmierci całym majątkiem będzie mógł zarządzać nasz partner, który będzie wiedział jak zatroszczyć się o dzieci oraz podział majątku w przyszłości.
Jeśli nie chcemy rozporządzać całością naszej gotówki w testamencie, najlepszym rozwiązaniem jest założenie polisy inwestycyjnej. Możemy w niej wskazać osoby, które w razie naszej śmierci otrzymają zgromadzony przez nas kapitał. Wypłata następuje w formie sumy ubezpieczenia, dzięki czemu nie wchodzi do masy spadkowej i jest zwolniona z podatków. Czyli osoba przez nas wskazana może od razu po naszej śmierci, nie czekając na zakończenie sprawy spadkowej, która przy dziedziczeniu przez niepełnoletnich może znacznie się wydłużać, od razu zarządzać pozostawionym jej kapitałem.
Ogromną zaletą polisy inwestycyjnej jest fakt, że jeśli nie dojdzie do dziedziczenia, czyli będziemy żyli długo i szczęśliwie, możemy wykorzystać cały kapitał na własne potrzeby np. jako zapewnienie sobie godnej emerytury. Środki na polisie są inwestowane w Ubezpieczeniowych Funduszach Kapitałowych i dzięki działaniu takich mechanizmów jak procent składany czy strategie inwestycyjne powodują zwielokrotnienie gotówki na naszym rachunku.
Co jeśli nie mam jeszcze kapitału dla dziecka?
Jeśli nie dysponujemy gotówką a chcielibyśmy zabezpieczyć naszych potomnych, możemy wykorzystać w tym celu polisę ochronną. Jest to najtańszy sposób zbudowania kapitału z przeznaczeniem dla rodziny. Wypłata sumy ubezpieczenia następuje w przeciągu 30 dni od daty zgłoszenia do Towarzystwa Ubezpieczeniowego, jest nieopodatkowana oraz nie wchodzi do masy spadkowej. Dzięki temu w razie śmierci rodzina otrzymuje duży kapitał, którym może dysponować od razu, nie czekając na zakończenie sprawy spadkowej w sądzie.
Na co jeszcze warto w zwrócić uwagę?
Warto również wspomnieć, że w testamencie można zrobić zapis na wypadek śmierci obojga rodziców na raz, dotyczący dalszej opieki nad dziećmi. Nie stanowi on gwarancji, jest jednak znaczną wskazówką dla sądu. Rodzice dzięki temu mogą wskazać, kto z rodziny w razie ich śmierci powinien opiekować się ich dziećmi. Przy takim wskazaniu warto pomyśleć o odpowiednim wynagrodzeniu potencjalnych opiekunów dziecka za trud włożony w wychowanie. Najlepiej wykorzystać do tego możliwość wskazania osób uposażonych w polisie. Dzięki temu nawet osoby nie spokrewnione będą mogły otrzymać nieopodatkowaną gotówkę.
Przy tworzeniu planu sukcesji majątkowej w rodzinie, która posiada niepełnoletnie dzieci, bardzo ważną rolę odgrywa sprawne połączenie zapisów zawartych w testamencie oraz wskazanie odpowiednich osób uposażonych w polisach ubezpieczeniowych i inwestycyjnych. Pomoże w tym doświadczony Doradca ds. Sukcesji Majątkowej.
Stworzenie dobrego planu finansowego wymaga pomocy wykwalifikowanego doradcy oraz niekiedy prawnika. Tylko osoba z odpowiednią wiedzą z zakresu sukcesji majątku może stworzyć bezpieczny plan zarządzania majątkiem. Taki, którego wykonanie będzie miało pozytywne skutki dla osób zainteresowanych. Należy pamiętać, że nieumiejętne połączenia narzędzi prawnych i finansowych może nie zadziałać lub dawać niewłaściwe rezultaty.
Weronika Kołbuc
Doradca ds. Inwestycji
Doradca ds. Sukcesji Majątkowej
www.sukcesjamajatkowa.pl